ΒΟΛΟΣ: Τοποθέτηση μέλους της πρωτοβουλίας ΑΚΑΕ στην εκδήλωση «ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΒΑΣΗΣ»
Πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Βόλο στο ΧΩΡΟ ΚΙΝΗΜΆΤΩΝ, η εκδήλωση «Για μια Εργατική Ομοσπονδία Βάσης» που φιλοξενήθηκε από την Πρωτοβουλία για Ανεξάρτητο Κέντρο Αγώνα Εργατών.
Σύντροφοι και συναγωνιστές από σωματεία βάσης που έχουν αναλάβει τη πρωτοβουλία για τη δημιουργία της, παρουσίασαν το κείμενο της πρότασης που πρόκειται να συζητηθεί τις επόμενες μέρες και στην Αθήνα (η συνάντηση εδώ: https://ergova.wordpress.com/) και που κατατίθεται σε διάλογο μέσα στο εργατικό κίνημα.
Μετά τις εισηγήσεις πραγματοποιήθηκε συζήτηση και τέθηκαν πλήθος ερωτημάτων δημιουργώντας ένας γόνιμο έδαφος συνεργασίας μεταξύ αγωνιζόμενων τμημάτων της εργατικής τάξης που έχουν κοινές ανησυχίες για τα καθήκοντα του εργατικού κινήματος την επόμενη κρίσιμη περίοδο.
Δημοσιεύεται η τοποθέτηση μέλους της πρωτΑΚΑΕ(Μαγνησίας), η οποία καλύπτει τα θέματα που ανέπτυξε προφορικά ο ΓΧ, εμπλουτισμένη σε ορισμένα σημεία στο γραπτό κείμενο.
ΕΚΔΗΛΩΣΗ για μια ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΒΑΣΗΣ
Στο Βόλο 8 Μάρτη 2015
Σύντροφοι και συντρόφισες, συναγωνιστές και συναγωνίστριες,
Σας καλωσορίζουμε στη σημερινή εκδήλωση, με ένα συμβολισμό για την ημέρα της γυναίκας, κι ευχαριστούμε ιδιαίτερα τους συντρόφους και τις συντρόφισες που έχουν αναλάβει τη πρωτοβουλία για μια ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΒΑΣΗΣ που βρίσκονται εδώ στο Βόλο για να μας παρουσιάσουν το σχέδιο των προτάσεών τους.
Όπως ήδη ανακοινώσαμε με το δελτίο τύπου, σήμερα φιλοξενούμε την εκδήλωση κι ως εκ τούτου το βάρος της εκδήλωσης από την άποψη της εισήγησης του θέματος πέφτει στις πλάτες των συντρόφων που βρίσκονται σήμερα κοντά μας.
Δικό μας καθήκον είναι να αναπτύξουμε τη κουβέντα, να θέσουμε ερωτήματα και προβληματισμούς για τα νέα καθήκοντα του εργατικού κινήματος που απορρέουν από τη σημερινή δραματική κατάσταση της εργατικής τάξης που περιλαμβάνει φυσικά τόσο τους εν ενεργεία όσο και τους εν δυνάμει εργαζόμενους, δηλ. τους άνεργους, σε μια εποχή που ο καπιταλισμός ως βαμπίρ πίνει το αίμα ζωντανών και νεκρών.
Τα σημερινά συνδικάτα, εξαιτίας των γραφειοκρατικών τους ηγεσιών, τη πρόσδεσή τους με το κράτος ή την εργοδοσία, η απόρριψη από τη πλευρά τους εκατομμυρίων ανέργων, κι εκατοντάδων χιλιάδων που βρίσκονται στο όριο εργασίας-ανεργίας, ένα όριο εξαιρετικά ευμετάβλητο που επιδρά στη συγκρότηση της τάξης για τον εαυτό της, αποδυναμώνει ή διαλύει σωματεία μετατρέποντάς τα σε σφραγίδες ή «διεκδικητικά» όργανα εντός του συστήματος, χωρίς προοπτική. Τα όρια του γραφειοκρατικού κυβερνητικού συνδικαλισμού αναγνωρίστηκαν από πολλούς μέσα στα χρόνια της κρίσης που όταν δεν εκτόνωναν αγώνες, τους υπονόμευαν και ανοικτά τους πρόδιδαν.
Τα χρόνια της χρεοκοπίας και των μνημονίων ξεπήδησαν, ιδιαίτερα μετά το 2008 διάφορες μορφές αυτό-οργάνωσης της τάξης μας που επιχειρούν να επανασυλλογικοποιήσουν τη κατακερματισμένη ύπαρξη, να ξεπεράσουν την ατομικότητα και τη μερικότητα της πράξης των αγώνων και να δοθεί ένας συλλογικός αγώνας για όλη τη τάξη, πέρα από τα όρια «του εφικτού». Το ζήτημα της ενότητας της τάξης μας παραμένει κομβικό, η ενότητα εργαζομένων και ανέργων και η πρόταση που κατατίθεται δίνει ένα δρόμο οργανωτικής συνένωσης αλλά σίγουρα απαιτείται κι ένα πρόγραμμα αιτημάτων γι αυτό.
Θεωρούμε ότι η σημερινή προσπάθεια εντάσσεται σε αυτή τη διαδικασία.
Τα ζητήματα που μας απασχολούν όλους:
- Ποιοι είναι οι όροι, κοινωνικοί, συνδικαλιστικοί, πολιτικοί που έχουν τη δυνατότητα να ενοποιήσουν τους αγώνες εργαζομένων και ανέργων για να διεκδικήσουμε όλα όσα μας αφαιρέθηκαν με καταστροφικό τρόπο.
- Πως οι άμεσες διεκδικήσεις, για το καθημερινό ψωμί συνδέονται με ένα κόσμο χωρίς ταξικές διακρίσεις, εκμετάλλευση, εδώ και σε όλο τον κόσμο.
- Ποιες μορφές οργάνωσης πρέπει να πάρουν τα παραπάνω.
Η πρωτοβουλία μας δεν έχει λάβει κάποια απόφαση επί του κειμένου πρότασης, είναι όμως ενήμερη για τη πρόταση κι επιλέξαμε να γίνει η σημερινή εκδήλωση έτσι ώστε οποιοσδήποτε προβληματισμός να είναι πλουσιότερος αμέσως μετά. Ως εκ τούτου οι παρακάτω επισημάνσεις είναι προσωπικές και τις οποίες θα συζητήσουμε στην επόμενη συνέλευσή της πρωτοβουλίας μας.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι σε όλο το σχέδιο της πρότασης υιοθετούνται δυο στοιχεία που κατά τη γνώμη μου είναι σημαντικά και αναπόφευκτα αλληλένδετα.
Η Εργατική Ομοσπονδία δεν πρόκειται να διεξάγει μόνο καλύτερα τους καθημερινούς αγώνες γιατί θα διαμορφώνει τους όρους τους αλλά δηλώνει ρητά ότι παλεύει για τη κατάργηση και ανατροπή του καπιταλισμού με ένα διεθνιστικό και όχι εθνικιστικό προσανατολισμό αναφέροντας και το «προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε», η τελευταία πρόταση του κομμουνιστικού μανιφέστου επιχειρώντας να πιάσει το νήμα της κοινωνικής χειραφέτησης.
Αλληλένδετο με αυτό είναι ότι το σύνολο των αποφάσεων και λειτουργίας της θα έχει έναν αμεσοδημοκρατικό χαρακτήρα κι επειδή δεν ξεκινάει από τη κλίμακα του «μικρού» αλλά των μεγάλων καθηκόντων αναζητά ένα δρόμο πανελλαδικής συζήτησης και κοινής δράσης μεταξύ των μελών της Ομοσπονδίας.
Εκείνο όμως που απαιτεί περισσότερη συζήτηση και πρέπει να αποσαφηνιστεί είναι το κατά πόσο η παραχώρηση πλήρους αυτονομίας στα μέλη της να διαφοροποιούνται πάνω σε συλλογικές αποφάσεις ενδυναμώνουν την ενότητα στη δράση.
Συνήθως, το ζήτημα αυτό αποκτά κρίσιμη σημασία σε γεγονότα εκρηκτικά για τη ταξική πάλη (γενικές απεργίες, εξεγέρσεις κλπ) και όχι σε δευτερεύοντα ή τριτεύοντα ζητήματα. Νομίζω ότι εκείνο που ενδιαφέρει δεν είναι απλώς μια τυπική προσήλωση στις «αξιακές αρχές» που αποτελούν το προοίμιο του κειμένου, εκείνο που ενδιαφέρει όλους μας, είναι όχι η διατύπωση στα λόγια αλλά η έμπρακτη απόδειξή τους. Εδώ ενυπάρχει ο κίνδυνος, στη κρίσιμη αναμέτρηση, να προσμετρώνται δυνάμεις στην Ομοσπονδία οι οποίες (δυνητικά) να παίρνουν εχθρική θέση στις συλλογικές αποφάσεις αλλά να διατηρούν τη προσήλωση στις «αξιακές αρχές» και μάλιστα να μην υπάρχει και η δυνατότητα δημόσιας κριτικής μόνο και μόνο για να διαφυλαχτεί μια επίπλαστη ενότητα της Ομοσπονδίας. Μια τέτοια προσέγγιση θα έθετε σε κίνδυνο εκ θεμελίων όλο το εγχείρημα.
Δεν πρέπει να μείνουμε σε φράσεις ή προτάσεις στο κείμενο που πιθανόν κάποιος θα έδινε διάφορες ερμηνείες που πρέπει φυσικά να φωτιστούν αν τυχόν προκύψουν διαφορετικές ερμηνείες μέσα από τη συζήτηση που θα ακολουθήσει.
Θέλω όμως να διευκρινίσω τουλάχιστον σύντομα, ένα δυο σημεία.
Το ζήτημα της Ομοσπονδίας επιχειρεί να αντιπαραθέσει στο υπαρκτό συνδικαλιστικό μοντέλο, το οποίο ονομάζει κάθετης οργάνωσης, το νέο μοντέλο οργάνωσης του συνδικαλισμού βάσης πάνω στις αρχές της οριζοντιότητας, της αντι-ιεραρχίας και της κινηματική δράσης.
Κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να αποφευχθεί, ένα σφάλμα που αφορά το ζήτημα της εξουσίας, συνήθως με αυτό αναφερόμαστε στην άσκηση εξουσίας των ανθρώπων πάνω σε άλλους ανθρώπους, εννοούμε μια σχέση υποταγής ή σφετερισμού της θέλησης των ανθρώπων, πάνω στο οποίο νομίζω ότι όλοι είμαστε απόλυτα εχθρικοί και συμφωνούμε ότι το απορρίπτουμε.
Το ερώτημα το οποίο τίθεται όμως είναι το εξής: Μιλάμε για κάθε μορφή εξουσίας ή υπάρχουν «εξουσίες» οι οποίες δεν καταργούνται σε κανένα «μοντέλο» οργάνωσης της κοινωνίας. Ποιες μορφές εξουσίας απορρίπτουμε έτσι ώστε να δεχτούμε οριζοντιότητα και αντι-ιεραρχία ως μορφή οργάνωσης της Ομοσπονδίας;
Δεν μπορώ να το πω με πιο απλά λόγια, γιατί θα χρειαζόταν να κάνουμε φιλοσοφική συζήτηση μόνο σε αυτό. Θα το πω με ένα απλό παράδειγμα:
Όλοι έχετε μπει σε κάποιο επιβατικό πλοίο κι έχετε ταξιδέψει. Γνωρίζετε ότι υπάρχουν ομάδες εργασίας σε όλο το πλοίο, στις μηχανές, στ΄αμπάρια, στο πηδάλιο κλπ. Υπάρχουν και οι επιβάτες που ταξιδεύουν. Όλοι γνωρίζουμε ότι σε κάθε πλοίο υπάρχει ένας καπετάνιος. Νομίζω ότι πρέπει να δεχτούμε ότι σε κανένα κοινωνικο-οικονομικό σύστημα δεν πρόκειται να καταργηθεί ο καπετάνιος, ανεξαρτήτως του ποιος του ανέθεσε τα καθήκοντα ή ποιες είναι οι μορφές ελέγχου επιβάλλονται απέναντι σε έναν άνθρωπο επιφορτισμένο να πάει με ασφάλεια το πλοίο από το ένα λιμάνι στο άλλο. Η αναγκαιότητα άσκησης εξουσίας του καπετάνιου πάνω σε όλους, πλήρωμα και επιβάτες δεν φαίνεται καλύτερα από τη στιγμή της κρίσης. Όταν το καράβι πρέπει να εκκενωθεί γιατί έπεσε σε ένα ύφαλο και όλη η ευθύνη και η «εξουσία» που του έχει εκχωρηθεί για την εκκένωσή του, η σωτηρία ή όχι όλων, εξαρτιόνται από έναν άνθρωπο. Κανείς μας δεν θα έμπαινε σήμερα σε καράβι για να ταξιδέψει χωρίς καπετάνιο, εκτός αν η μελλοντική μας κοινωνία καταφέρει να πηγαίνει τα καράβια με ασφάλεια από λιμάνι σε λιμάνι χωρίς πλήρωμα κι έτσι χωρίς καπετάνιο. Υπάρχει οριζοντιότητα και αντι-ιεραρχία στο καράβι της στιγμή της εκκένωσης; Όχι. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η ιεραρχία υφίσταται ανεξάρτητα από τη θέληση ή τη βούληση των ατόμων, πρόκειται για μια φυσική αναγκαιότητα, αν θέλει κάποιος να ταξιδέψει.
Είναι ένα ερώτημα γιατί αντί για τον τίτλο «οριζοντιότητα» δεν τίθεται ως αρχή ότι «όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται από τις γενικές συνελεύσεις των μελών», αντί του τίτλου «αντι-ιερρχίας» δεν τίθεται η αρχή «δεν υπάρχουν Διοικητικά Συμβούλια ή πρόεδροι, παρά μόνο εξουσιοδοτημένοι από τη συνέλευση αντιπρόσωποι για το άλφα ή βήτα ζήτημα, αιρετοί (ή κατόπιν συμφωνίας όπως αναφέρει το κείμενο για όλες τις αποφάσεις) και άμεσα ανακλητοί από τη συνέλευση των μελών». Η σχετική ορολογία (οριζοντιότητα, αντι-ιεραρχία) που παραπέμπει στις διαδικασίες συνελεύσεων γειτονιάς της Αργεντινής αλλά και του αναρχικού χώρου ίσως αποτελέσει ένα εμπόδιο προσέλκυσης περισσότερων αγωνιζόμενων τμημάτων της εργατικής τάξης που απορρίπτουν κάθε μορφή εξουσίας απέναντι σε ανθρώπους αλλά σέβονται την ιεραρχία που προκύπτει από τις φυσικές διαδικασίες οργάνωσης της κοινωνίας κι εκ τούτου εξουσιοδοτούν κάποιον να ασκήσει την «εξουσία» του όταν είναι καπετάνιος σε ένα πλοίο ή ο πιλότος σε ένα αεροπλάνο.
Δεν πρέπει να κρύψουμε κάτω από μια μορφή οργάνωσης, μια φυσική αναγκαιότητα, το ζήτημα της αντιπροσώπευσης, εφόσον μιλάμε για τα μεγάλα καθήκοντα και μεγάλους αριθμούς, Δεν χρειάζεται κάποιο φύλλο συκής επί αυτού, ζήτημα που θα τεθεί αναπόφευκτα, αργά ή γρήγορα, με τη μαζικοποίηση της Ομοσπονδίας, τις ευθύνες που απορρέουν από αυτή την αναγκαιότητα αλλά και με ποιο τρόπο, η αντιπροσώπευση στην Ομοσπονδία να μη δημιουργήσει νέους εξουσιαστές.
Θέλω να επισημάνω ότι ανάμεσα σε αυτά τα αλληλένδετα ζητήματα, της επανάστασης και της αμεσοδημοκρατίας, των κάθετων και οριζόντιων μορφών, της ιεραρχίας και της αντι-ιεραρχίας, πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να συζητήσουμε, να συνεργαστούμε, να συμπορευτούμε, να διεξάγουμε κοινό αγώνα με όλους όσους υποτάσσουν όλες τις μορφές και διαδικασίες οργάνωσης στα καθήκοντα της επανάστασης και όχι το αντίστροφο.
Το σχέδιο πρότασης, γραπτό πλέον, δημόσια και ανοικτά μπαίνει σε συζήτηση σε ένα ευρύτερο κύκλο αγωνιστών για να πουν τη γνώμη τους, να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν, να υποβάλλουν ερωτήματα και προτάσεις επί αυτού κι ελπίζω ότι αυτή η τοποθέτηση που κάνω να είναι μια συμβολή στη συζήτηση που έχει ήδη ξεκινήσει μέσα στο εργατικό κίνημα.
Συντροφικά,
8/3/2015
Γιάννης Χατζηγιάννης
Μέλος της Πρωτοβουλίας για Ανεξάρτητο Κέντρο Αγώνα Εργατών (Μαγνησίας)
Ένα κείμενο πάνω στο ζήτημα του «καπετάνιου» που είναι τόσο παλιό σχεδόν όσο και η γέννηση της εργατικής τάξης: 1872 ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ:
